A zapach Ci poślę

promocja zdrowia, naturalnych kosmetyków & wellbeing

koliber na kwitnącej jabłoni

Co to jest zapach

„Zapach” to pewne sygnały, wrażenia odbierane przez ludzki nos i mózg. Można pokusić się o stwierdzenie, że „zapach” jest niewidzialny dla ludzkiego oka, ale jest widzialny dla ludzkiego nosa i mózgu.

Z chemicznego punktu widzenia i w kontekście człowieka, „zapach” to pewna właściwość, swoista, specyficzna i indywidualna cecha charakterystyczna niektórych substancji chemicznych, polegająca na zdolności do pobudzania receptorów węchowych znajdujących się w błonie śluzowej ludzkiego nosa. Nie wszystkie zwierzęta odbierają zapach nosem. Owady na przykład „wąchają” czułkami i tak, jak człowiek czyści nos, żeby lepiej czuć zapachy, owady „czeszą czułki” by mieć lepszy węch

Odoranty mają zdolność pobudzania receptorów węchowych w komorze nosowej. fot. Ruslan, Unsplash

„Zapach” to również pewne sygnały, wrażenia odbierane przez ludzki mózg. Można pokusić się nawet o stwierdzenie, że „zapach” jest niewidzialny dla ludzkiego oka, ale jest widzialny dla ludzkiego mózgu. Substancje chemiczne zawarte w odorantach działają na hipokamp – niewielką część mózgu, odpowiedzialną za pamięć i emocje. Niektóre schorzenia, jak na przykład choroba Alzheimera, dają w początkowej fazie sygnały poprzez słabsze odbieranie zapachów

Substancje zapachowe działają na hipokamp znajdujący się w mózgu. fot. Jesse-Orrico, Unsplash

To, co czuje ludzki nos, albo „widzi” mózg jest możliwe dzięki substancjom chemicznym nazywanym odorantami (od francuskiego „odour”,  angielskiego „odor”).

Odorantem może być pojedyncza substancja chemiczna, albo związek dwóch, a nawet kilkudziesięciu substancji chemicznych. Weźmy na przykład najczęściej spotykany pierwiastek, tlen, którego symbol chemiczny to O (duże O). Jest to gaz, którego nie widać i nie czuć. Ozon (O3) ) to z kolei odmiana tlenu składająca się z trzyatomowych cząsteczek. Jest to gaz pachnący, a jak pachnie można się przekonać wąchając powietrze po burzy.

Po burzy w powietrzu unosi się ozon - gaz "czystości". Jak pachnie ozon i jakie ma właściwości dla zdrowia - pozytywne i negatywne - dowiesz się kilkając w zdjęcie. fot. Josh Calabrese, Unsplash

Jednymi z najbardziej złożonych odorantów są olejki eteryczne występujące naturalnie w roślinach. Są to substancje o mikroskopijnych rozmiarach, lotne, o wysokiej zdolności pobudzania receptorów węchowych znajdujących się w błonie śluzowej nosa ssaków i przenikania do mózgu.

„Zapach” w powszechnym rozumieniu to odniesienie, porównanie tego, co czuje nasz nos, do tego, czego doświadczyliśmy i co pamiętamy. Najczęściej bowiem określamy „zapach” przez porównanie do wrażeń, bodźców z przeszłości. Jeżeli mówimy, że coś pachnie jak trawa, musimy wcześniej powąchać trawę, zapamiętać jej zapach, odszukać jej zapachu w pamięci i porównać z zapachem przedmiotu, rzeczy, etc. którą wąchamy. Wyobraźmy sobie Inuita (dawniej nazywanego „Eskimosem”, co jest na Granlandii i w Kanadzie uważane za obraźliwe), czyli mieszkańca koła podbiegunowego, który nigdy nie widział trawy i nigdy jej nie wąchał. Skoro osoba ta w swojej pamięci nie ma zapachu trawy, to nawet, gdy dostanie do powąchania taki zapach, np. wykonany w laboratorium, nie będzie mogła porównać go z żadnym znanym jej zapachem.

świeża trawa
Świeża trawa, trawa po koszeniu, trawa suszona, czyli siano, to różne zapachy pochodzące od różnych wiązków chemicznych, które się w nich znajdują. fot. Sergei Akulich, Unsplash

Nauka o zapachach, która tworzy teorie na temat wyjaśniania zależności między odczuciem zapachu, a rodzajem i budową substancji zapachowej.to olfactologia, od łacińskiego „olfactus” zapach.

Natomiast aromachologia to dziedzina nauki zajmująca się badaniem wpływu zapachów na odczucia, nastroje i stany emocjonalne. Dzięki tej nauce próbujemy znaleźć odpowiedź na pytanie, jak przez zapach można osiągnąć stan równowagi między psychiką, a sferą somatyczną człowieka.

Artykuł jest fragmentem pracy egzaminacyjnej w ramach kursu "Perfumeria ósmą dziedziną sztuki" Wydziału Chemii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Kopiowanie i wykorzystywanie treści tylko za zgodą autorki lub z podaniem źródła.

Dedykacja

Artykuł dedykuję moim nauczycielkom chemii, Paniom Izabeli Engel i Zdzisławie Tracz. Pierwsza zafascynowała mnie chemią w wiejskiej szkole podstawowej w Słońsku, a druga w  małomiasteczkowym liceum w Sulęcinie. Do dzisiaj nie wiem, na czym polegał fenomen moich nauczycielek. Tablica Mendelejewa nie miała przede mną tajemnic, a chemia organiczna nadal budzi moje zainteresowanie.

Podziękowanie

Za pomoc w napisaniu artykułu dziękuję prof. dr hab. Izabeli Nowak z Wydziału Chemii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pasja i fascynacja z jaką Pani Profesor dzieliła się wiedzą w trakcie kursu „Perfumeria ósmą dziedziną sztuki” otworzyły mi oczy, uszy, a przede wszystkim nos i mózg na nowe aspekty chemii zapachu.

Żródła

https://naukawpolsce.pap.pl

materiały szkoleniowe UAM

Jeżeli, tak jak ja, cenisz sobie zdrowie własne, rodziny i przyjaciół, udostępnij proszę ten artykuł.

Zachęcam również do śledzenia mojego bloga o wpływie substancji zapachowych na nasze zdrowie i urodę.

W mojej ofercie znajdziesz także warsztaty tworzenia świec zapachowych i świec do masażu, warsztaty tworzenia perfum, a także produkty, w których stosuję naturalne substancje zapachowe.

Ofertę warsztatów znajdziesz tutaj, a na zakupy zapraszam do Sklepu Pełnego Zapachu 

Wszystkiego Zmysłowego

Aroma Master Agnieszka Przybył

Agnieszka Przybył – certyfikowana aromamasterka; aroma- i ogrodoholiczka; kwalifikacje zdobywam od kilku lat w kraju i za granicą. Z pasją studiuję olfactologię, aromachologię, fitofarmakologię i medycynę komplementarną. Rodzina i Znajomi twierdzą, że mam ADHD. Nie zaprzeczam

Kupujesz - Zyskujesz - Wspierasz

Znasz tę grę? Wiesz o tym, że zakup każdego produktu i każdej usługi na portalu AromaMaster.pl bierze udział w programie Kupujesz – Zyskujesz – Wspierasz?

Zobacz, jakie to proste

Program wsparcia Kupujesz Zyskujesz Wspierasz
kupujesz 100% naturalne olejki eteryczne
AromaMaster.pl rekomenduje olejki eteryczne i surowce firmy Avicenna oil
zyskujesz 10% zniżki na zakupy
Z każdego zakupu 10% trafia na projekty społeczne
Projekty społeczne realizuje Fundacja Nidum Każdy się liczy
Wszystkiego zmysłowego

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przewiń na górę